30 lat kierunku informatyka na Politechnice Częstochowskiej (PL/EN)
30 lat kierunku informatyka na Politechnice Częstochowskiej
W bieżącym roku mija 30 lat od uzyskania przez Politechnikę Częstochowską praw kształcenia na kierunku informatyka na poziomie zawodowym. Stało się to dzięki akceptacji przez ówczesnego podsekretarza stanu prof. dra hab. Romana Dudę uchwały Senatu Politechniki Częstochowskiej w sprawie uruchomienia kierunku. Niezwłocznie uruchomiono rekrutację, by 1 października 1993 r. kształcenie na tym kierunku rozpoczęła pierwsza grupa studentów.
Okrągła rocznica kierunku Informatyka stała się okazją do zorganizowania uroczystego posiedzenia Rady Dyscypliny Naukowej Informatyka Techniczna i Telekomunikacja Politechniki Częstochowskiej. Na uroczystość, która odbyła się w sali posiedzeń Wydziału Inżynierii Mechanicznej i Informatyki zaproszeni zostali JM Rektor, Prorektorzy Politechniki Częstochowskiej, Dziekani wszystkich wydziałów, kierownicy dyscyplin naukowych, kierownicy dydaktyczni poszczególnych dyscyplin naukowych, obecni i byli członkowie Rady Dyscypliny Naukowej Informatyka Techniczna i Telekomunikacja, członkowie Rady Dydaktycznej, profesorowie reprezentujący dyscyplinę naukową oraz przyjaciele dyscypliny.
W trakcie posiedzenia odbyła się prezentacja skomplikowanej historii rozwoju informatyki na Politechnice Częstochowskiej. Rozpoczęła się ona powstaniem w roku 1949 Katedry Matematyki w ówczesnej Wyższej Szkole Inżynierskiej, kierowanej przez jej pierwszego rektora prof. kontr. dra inż. Jerzego Kołakowskiego. Pierwszy w Częstochowie akademicki ośrodek informatyki został jednak powołany dopiero w roku 1971 r. Był to Ośrodek Elektronicznej Techniki Obliczeniowej kierowany przez doc. dra inż. Zdzisława Kitę, przekształcony 12 lat później w Ośrodek Informatyki. W kolejnych latach powstawały i ewaluowały kolejne jednostki dedykowane informatyce. W ramach Zakładu Automatyki i Elektroniki Przemysłowej Wydziału Elektrycznego kierowanego przez doc. dra inż. Józefa Dancewicza funkcjonowało Laboratorium Maszyn Cyfrowych oraz Zakład Elektroniki, Informatyki i Automatyki pod kierownictwem prof. Leszka Rutkowskiego. W 1984 na Wydziale Budowy Maszyn, z inicjatywy prof. Janusza Szopy i prof. Henryka Piecha powołano Instytut Matematyki i Informatyki oraz Miejska Sieć Komputerowa CzestMAN, którą dziś prowadzi prof. Roman Wyrzykowski. W roku 1996, z inicjatywy prof. Leszka Rutkowskiego, powołano Katedrę Inżynierii Komputerowej. W latach 1999-2019 na Wydziale Elektrycznym funkcjonowała Katedra Informatyki kierowana przez prof. Krzysztofa Sokalskiego, a następnie prof. Grzegorza Dudka.
W roku 1993, Politechnika Częstochowska rozpoczęła kształcenie studentów na kierunku Informatyka na poziomie zawodowym. W roku 1997 uzyskała uprawnienia kształcenia na poziomie magisterskim. Od roku 2001 posiada uprawnienia do nadawania stopnia doktora, w dyscyplinie naukowej Informatyka (dziś Informatyka Techniczna i Telekomunikacja), a od roku 2011, także doktora habilitowanego.
Dziś Informatyka to najliczniejszy kierunek kształcenia na Politechnice Częstochowskiej. Kształci się na nim ponad 800 studentów. Studenci pierwszego stopnia mogą wybierać pomiędzy ścieżkami dyplomowania obejmującymi inżynierię oprogramowania, aplikacje internetowe, sieci komputerowe. W ramach stopnia drugiego dostępne są cztery zakresy kształcenia: Aplikacje biznesowe i bazy danych, Zintegrowane systemy zarządzania i analizy danych oraz Cyberbezpieczeństwo. Dzięki akredytacji KAUT i certyfikatowi EUR-ACE® Label (EURopean ACcredited Engineer) nadawanemu przez Europejską Federację Krajowych Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych (FEANI) absolwenci wraz z dyplomem ukończenia studiów otrzymują certyfikat potwierdzający uzyskanie dyplomu na akredytowanym kierunku. Zakres Cyberbezpieczeństwo uzyskał także certyfikat „Studia z przyszłością” oraz „Laur Innowacyjności” nadawane przez Fundację Rozwoju Edukacji i Szkolnictwa Wyższego.
Zajęcia dydaktyczne na kierunku Informatyka prowadzone są przez najwyższej klasy naukowców. Ich wizytówką są badania w dziedzinie systemów sztucznej inteligencji, inteligencji obliczeniowej, systemów rozproszonych i równoległych. W tym zakresie zespół ten na przestrzeni ostatnich lat okazał się wielokrotnie najbardziej wpływowym w nauce światowej. Raport OPI „Sztuczna inteligencja: osiągnięcia publikacyjne z zakresu nauk ścisłych i technicznych w latach 2010–2021” (https://radon.nauka.gov.pl/analizy/badacze-si-i-ich-publikacje) wskazuje, że „instytucją o największym udziale w swoim wolumenie publikacyjnym dotyczącym SI prac, które znalazły się wśród 10% najbardziej wpływowych polskich publikacji z zakresu SI, była Politechnika Częstochowska”. Dzięki ich pracom Politechnika Częstochowska została również laureatem Elsevier Research Impact Awards 2016 za wybijają się pod względem średniej cytowalności w skali światowej prac z dziedziny Computer and Information Sciences (http://www.perspektywy.org/warsaw2016/nagrody-elsevier/laureaci). Coroczne rankingi przygotowywane przez wydawnictwo Perspektywy (najnowszy https://2023.ranking.perspektywy.pl/ranking/ranking-studiow-inzynierskich/informatyka-inz) potwierdzają wysoki wpływ działalności badawczej prowadzonej w uczelni na naukę światową w zakresie sztucznej inteligencji przyznając jej w kryterium TOP 10 najwyższą możliwą ocenę 100%.
Zebrani wspomnieli zmarłych pracowników uczelni związanych z dyscypliną naukową i kierunkiem kształcenia. Ich pamięć uczczono minutą ciszy.
Na ręce kierownika dyscypliny naukowej Informatyka Techniczna i Telekomunikacja listy gratulacyjne złożyli prorektor ds. nauczania prof. Izabela Major, prorektor ds. rozwoju, prof. Marek Warzecha, dziekan Wydziału Zarządzania prof. Iwona Otola, dziekan Wydziału Budownictwa prof. Maciej Major oraz kierownik dyscypliny naukowej Inżynieria Lądowa i Transport prof. Małgorzata Ulewicz. Znalazły się w nich także życzenia dalszego dynamicznego rozwoju dla dyscypliny naukowej i prowadzonych kierunków kształcenia oraz realizacji aspiracji członków dyscypliny naukowej.
Obecnie informatyka i sztuczna inteligencja mają możliwość ogromnie wpłynąć na różne dziedziny nauki i życia. Informatyka i sztuczna inteligencja pomagają w analizie ogromnych ilości danych, co pozwala na lepsze zrozumienie zjawisk w różnych dziedzinach nauki. Mogą automatyzować wiele procesów, co prowadzi do efektywniejszych rozwiązań w wielu dziedzinach. Postęp w dziedzinie informatyki i sztucznej inteligencji często przekłada się na postęp w innych dziedzinach nauki. Sztuczna inteligencja może być używane do analizy ogromnych ilości literatury naukowej, co może pomóc w identyfikowaniu nowych związków między danymi, generowaniu hipotez naukowych, czy nawet przewidywaniu odkryć w dziedzinach takich jak medycyna, fizyka czy biologia. Modele uczenia maszynowego pomagają w analizie danych dotyczących zmian klimatycznych, prognozowaniu skutków działań ludzkich na środowisko, czy wspieraniu badań nad nowymi, zrównoważonymi źródłami energii, przyspieszają badania nad nowymi lekami, pomagają w analizie danych genetycznych, czy nawet wspomagają pracę nad nowymi metodami leczenia chorób. Modele te mogą być używane do analizy skomplikowanych teorii i eksperymentów, co może przyczynić się do przyspieszenia postępu w dziedzinie technologii kwantowych, które będą miały potencjał w dalszym stopniu przyśpieszyć rozwój cywilizacji.
Niezwykle ważnym punktem uroczystego posiedzenia Rada Dyscypliny Naukowej Informatyka Techniczna i Telekomunikacja stało się przyjęcie jednomyślnie uchwały, w sprawie uczczenia trzydziestolecia kierunku Informatyka, wyrażenia aspiracji na przyszłość oraz konieczności powstania Wydziału Informatyki, który miałby stać się centrum kompetencji w zakresie technologii informatycznych i sztucznej inteligencji wpływającym na rozwój również innych dyscyplin uprawianych na Politechnice Częstochowskiej. Uchwała odnosi się do dotychczasowych osiągnięć dyscypliny doceniając wkład pracowników naukowych, dydaktycznych oraz studentów i wyrażając wdzięczność za ich pracę. Wskazuje także na potrzebę powołania Wydziału Informatyki i rolę jaką powinien odegrać w dalszym rozwoju Politechniki Częstochowskiej.
Realizując zapisy uchwały przewodniczący Rady Dyscypliny Naukowej Informatyka Techniczna i Telekomunikacja złożył 5 grudnia 2023 r. na ręce JM Rektora PCz, prof. dra hab. inż. Norberta Sczygiola pisemny wniosek o powołanie Wydziału Informatyki. Wniosek został poparty podpisami 70 nauczycieli akademickich reprezentujących dyscypliny naukowe Informatyka Techniczna i Telekomunikacja oraz Matematyka, w tym niemal połowa nauczycieli akademickich Wydziału Inżynierii Mechanicznej i Informatyki.
fot. Tomasz Geisler
30 years of Computer Science field of study at Częstochowa University of Technology
This year we are celebrating the 30th anniversary of Czestochowa University of Technology's obtaining the rights to educate in the field of Computer Science at the professional level. On the 1st of October 1993 the first group of students began their education in this field of study.
There was a ceremonial meeting of the Council of the Scientific Discipline of Technical Informatics and Telecommunications of Częstochowa University of Technology organised due to this event. It was held in Polish language.
Politechnika Częstochowska uczelnią dostępną.
